Προεμμηνορρυσιακό Σύνδρομο

Το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (Premenstrual Syndrome – PMS) είναι ένας συνδυασμός συμπτωμάτων που πολλές γυναίκες εμφανίζουν περίπου μία ή δύο εβδομάδες πριν από την περίοδό τους. Οι περισσότερες γυναίκες, πάνω από το 90%, δηλώνουν ότι έχουν κάποια προεμμηνορροϊκά συμπτώματα, όπως φούσκωμα, πονοκεφάλους και κυκλοθυμία. Για ορισμένες γυναίκες, τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι τόσο σοβαρά ώστε να λείπουν από τη δουλειά ή το σχολείο, αλλά άλλες γυναίκες δεν ενοχλούνται από ηπιότερα συμπτώματα. Κατά μέσο όρο, οι γυναίκες στα 30 τους είναι πιο πιθανό να έχουν PMS.

Τι είναι το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο;

Το PMS είναι ένας συνδυασμός σωματικών και συναισθηματικών συμπτωμάτων που εμφανίζουν πολλές γυναίκες μετά την ωορρηξία και πριν από την έναρξη της περιόδου τους. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο συμβαίνει τις ημέρες μετά την ωορρηξία, επειδή τα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης αρχίζουν να πέφτουν δραματικά αν δεν είστε έγκυος. Τα συμπτώματα του PMS εξαφανίζονται μέσα σε λίγες ημέρες μετά την έναρξη της περιόδου μιας γυναίκας, καθώς τα επίπεδα των ορμονών αρχίζουν να αυξάνονται και πάλι.

Ορισμένες γυναίκες έχουν περίοδο χωρίς κανένα σημάδι PMS ή με πολύ ήπια συμπτώματα. Για άλλες, τα συμπτώματα του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου μπορεί να είναι τόσο έντονα που δυσκολεύουν την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως η μετάβαση στη δουλειά ή στο σχολείο. Τα σοβαρά συμπτώματα PMS μπορεί να αποτελούν ένδειξη προεμμηνορροϊκής δυσφορικής διαταραχής (PMDD). Το PMS εξαφανίζεται όταν δεν έχετε πλέον περίοδο, όπως μετά την εμμηνόπαυση. Μετά την εγκυμοσύνη, το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο μπορεί να επανέλθει, αλλά μπορεί να έχετε διαφορετικά συμπτώματα.

Ποιες έχουν PMS;

Τρεις στις τέσσερις γυναίκες δηλώνουν ότι εμφανίζουν συμπτώματα προεμμηνορροϊκού συνδρόμου κάποια στιγμή στη ζωή τους. Για τις περισσότερες γυναίκες, τα συμπτώματα PMS είναι ήπια.

Λιγότερο από το 5% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας εμφανίζουν μια πιο σοβαρή μορφή PMS, που ονομάζεται προεμμηνορροϊκή δυσφορική διαταραχή (PMDD).

Το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο μπορεί να συμβαίνει συχνότερα σε γυναίκες που:

Έχουν υψηλά επίπεδα στρες
Έχουν οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης
Έχουν προσωπικό ιστορικό είτε επιλόχειας κατάθλιψης είτε κατάθλιψης

Αλλάζει το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο με την ηλικία;

Ναι. Τα συμπτώματα του PMS μπορεί να επιδεινωθούν καθώς φτάνετε στα τέλη της δεκαετίας των 30 ή 40 και πλησιάζετε στην εμμηνόπαυση και βρίσκεστε στη μετάβαση προς την εμμηνόπαυση, που ονομάζεται περιεμμηνόπαυση.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις γυναίκες των οποίων η διάθεση είναι ευαίσθητη στα μεταβαλλόμενα επίπεδα ορμονών κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου. Στα χρόνια που προηγούνται της εμμηνόπαυσης, τα επίπεδα των ορμονών σας ανεβοκατεβαίνουν επίσης με απρόβλεπτο τρόπο, καθώς το σώμα σας μεταβαίνει σιγά-σιγά στην εμμηνόπαυση. Μπορεί να έχετε τις ίδιες αλλαγές στη διάθεσή σας ή να επιδεινωθούν.

Το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο σταματά μετά την εμμηνόπαυση όταν δεν έχετε πλέον περίοδο.

Ποια είναι τα συμπτώματα του PMS;

Τα συμπτώματα του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου είναι διαφορετικά για κάθε γυναίκα. Μπορεί να έχετε σωματικά συμπτώματα, όπως φούσκωμα ή αέρια, ή συναισθηματικά συμπτώματα, όπως θλίψη, ή και τα δύο. Τα συμπτώματά σας μπορεί επίσης να αλλάζουν κατά τη διάρκεια της ζωής σας.

Τα σωματικά συμπτώματα του PMS μπορεί να περιλαμβάνουν:

Πρησμένα ή ευαίσθητα στήθη
Δυσκοιλιότητα ή διάρροια
Φούσκωμα ή αίσθημα αερίων
Κράμπες
Πονοκέφαλο ή οσφυαλγία
Αδεξιότητα
Χαμηλότερη ανοχή στο θόρυβο ή το φως

Τα συναισθηματικά ή ψυχικά συμπτώματα του PMS περιλαμβάνουν:

Ευερεθιστότητα ή εχθρική συμπεριφορά
Αίσθημα κόπωσης
Προβλήματα ύπνου (πολύς ή λίγος ύπνος)
Αλλαγές στην όρεξη ή επιθυμία για φαγητό
Προβλήματα με τη συγκέντρωση ή τη μνήμη
Ένταση ή άγχος
Κατάθλιψη, αίσθημα θλίψης ή κλάματα
Αλλαγές της διάθεσης
Λιγότερο ενδιαφέρον για το σεξ

Τι προκαλεί το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο;

Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακριβώς τι προκαλεί το PMS. Οι αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο. Αυτά τα μεταβαλλόμενα επίπεδα ορμονών μπορεί να επηρεάζουν ορισμένες γυναίκες περισσότερο από άλλες.

Πώς διαγιγνώσκεται το PMS;

Δεν υπάρχει ένα και μοναδικό τεστ για το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο. Ο γιατρός σας θα μιλήσει μαζί σας για τα συμπτώματά σας, συμπεριλαμβανομένου του πότε συμβαίνουν και πόσο επηρεάζουν τη ζωή σας.

Πιθανώς έχετε PMS εάν έχετε συμπτώματα που:

Συμβαίνουν τις πέντε ημέρες πριν από την περίοδό σας για τουλάχιστον τρεις συνεχόμενους εμμηνορροϊκούς κύκλους
Τελειώνουν εντός τεσσάρων ημερών από την έναρξη της περιόδου σας
Σας εμποδίζουν να απολαμβάνετε ή να κάνετε κάποιες από τις συνήθεις δραστηριότητές σας

Παρακολουθήστε ποια συμπτώματα προεμμηνορροϊκού συνδρόμου έχετε και πόσο έντονα είναι για μερικούς μήνες. Σημειώστε τα συμπτώματά σας κάθε μέρα σε ένα ημερολόγιο ή με μια εφαρμογή στο τηλέφωνό σας.

Πώς επηρεάζει το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο άλλα προβλήματα υγείας;

Περίπου οι μισές γυναίκες που χρειάζονται ανακούφιση από το PMS έχουν και άλλο πρόβλημα υγείας, το οποίο μπορεί να επιδεινωθεί κατά το διάστημα πριν από την έμμηνο ρύση. Αυτά τα προβλήματα υγείας μοιράζονται πολλά συμπτώματα με το PMS και περιλαμβάνουν:

Κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές. Αυτές είναι οι πιο συχνές καταστάσεις που επικαλύπτονται με το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο. Τα συμπτώματα της κατάθλιψης και του άγχους είναι παρόμοια με το PMS και μπορεί να επιδεινωθούν πριν ή κατά τη διάρκεια της περιόδου.
Μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα / σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (ME/CFS). Ορισμένες γυναίκες αναφέρουν ότι τα συμπτώματά τους συχνά χειροτερεύουν ακριβώς πριν από την περίοδό τους. Έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες με ME/CFS μπορεί επίσης να έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν βαριά εμμηνορροϊκή αιμορραγία και πρόωρη εμμηνόπαυση.
Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS). Το IBS προκαλεί κράμπες, φούσκωμα και αέρια. Τα συμπτώματα του IBS μπορεί να επιδεινωθούν ακριβώς πριν από την περίοδο.
Σύνδρομο πόνου στην ουροδόχο κύστη. Οι γυναίκες με σύνδρομο πόνου στην ουροδόχο κύστη είναι πιο πιθανό να έχουν επώδυνες κράμπες κατά τη διάρκεια του PMS.
Το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο μπορεί επίσης να επιδεινώσει ορισμένα προβλήματα υγείας, όπως το άσθμα, οι αλλεργίες και οι ημικρανίες.

Τι μπορώ να κάνω στο σπίτι για να ανακουφιστώ από τα συμπτώματα του PMS;

Αυτές οι συμβουλές θα σας βοηθήσουν να είστε πιο υγιείς γενικά και μπορεί να ανακουφίσουν ορισμένα από τα συμπτώματα του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου.

Να έχετε τακτική αερόβια σωματική δραστηριότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα. Η άσκηση μπορεί να βοηθήσει σε συμπτώματα όπως η κατάθλιψη, η δυσκολία συγκέντρωσης και η κόπωση.
Επιλέγετε υγιεινές τροφές τις περισσότερες φορές. Η αποφυγή τροφών και ποτών με καφεΐνη, αλάτι και ζάχαρη κατά τις δύο εβδομάδες πριν από την περίοδό σας μπορεί να μειώσει πολλά συμπτώματα του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου.
Κοιμηθείτε αρκετά. Προσπαθήστε να κοιμάστε περίπου οκτώ ώρες κάθε βράδυ. Η έλλειψη ύπνου συνδέεται με την κατάθλιψη και το άγχος και μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα του PMS, όπως η κυκλοθυμία.
Βρείτε υγιείς τρόπους να αντιμετωπίζετε το άγχος. Μιλήστε με τους φίλους σας ή γράψτε σε ένα ημερολόγιο. Ορισμένες γυναίκες βρίσκουν επίσης χρήσιμη τη γιόγκα, το μασάζ, ή το διαλογισμό.
Μην καπνίζετε. Σε μια μεγάλη μελέτη, οι γυναίκες που κάπνιζαν ανέφεραν περισσότερα και χειρότερα συμπτώματα προεμμηνορροϊκού συνδρόμου από τις γυναίκες που δεν κάπνιζαν.

Ποια φάρμακα μπορούν να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα του PMS;

Τα μη συνταγογραφούμενα και τα συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση ορισμένων συμπτωμάτων προεμμηνορροϊκού συνδρόμου.

Τα μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα που μπορείτε να αγοράσετε στα περισσότερα καταστήματα μπορεί να βοηθήσουν στην ελάττωση των σωματικών συμπτωμάτων, όπως οι κράμπες, οι πονοκέφαλοι, οι οσφυαλγίες και η ευαισθησία του στήθους. Σε αυτά περιλαμβάνονται:

Ιβουπροφαίνη
Ναπροξένη
Ασπιρίνη

Ορισμένες γυναίκες διαπιστώνουν ότι η λήψη ενός παυσίπονου χωρίς συνταγή ακριβώς πριν από την έναρξη της περιόδου τους μειώνει τον πόνο και την αιμορραγία που έχουν κατά τη διάρκεια της περιόδου τους.

Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορεί να βοηθήσουν εάν τα παυσίπονα που χορηγούνται χωρίς συνταγή δεν αποδίδουν:

Η ορμονική αντισύλληψη μπορεί να βοηθήσει στα σωματικά συμπτώματα του PMS, αλλά μπορεί να επιδεινώσει άλλα συμπτώματα. Μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσετε πολλά διαφορετικά είδη αντισύλληψης πριν βρείτε αυτό που βοηθάει τα συμπτώματά σας.
Τα αντικαταθλιπτικά μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συναισθηματικών συμπτωμάτων του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου για ορισμένες γυναίκες, όταν άλλα φάρμακα δεν βοηθούν. Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης, ή SSRIs, είναι ο πιο κοινός τύπος αντικαταθλιπτικού που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του PMS.
Τα διουρητικά (“χάπια νερού”) μπορεί να μειώσουν τα συμπτώματα του φουσκώματος και της ευαισθησίας του στήθους.
Τα αγχολυτικά φάρμακα μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση των συναισθημάτων άγχους.

Όλα τα φάρμακα ενέχουν κινδύνους. Συζητήστε με το γιατρό σας για τα οφέλη και τους κινδύνους.

Πρέπει να παίρνω βιταμίνες ή μέταλλα για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου;

Ίσως. Μελέτες δείχνουν ότι ορισμένες βιταμίνες και μέταλλα μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση ορισμένων συμπτωμάτων του PMS. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) δεν ρυθμίζει τις βιταμίνες ή τα συμπληρώματα ορυκτών και φυτικών προϊόντων με τον ίδιο τρόπο που ρυθμίζει τα φάρμακα. Μιλήστε με το γυναικολόγο σας πριν πάρετε οποιοδήποτε συμπλήρωμα.

Μελέτες έχουν διαπιστώσει οφέλη για:

Ασβέστιο. Μελέτες δείχνουν ότι το ασβέστιο μπορεί να συμβάλει στη μείωση ορισμένων συμπτωμάτων του PMS, όπως η κόπωση, οι λιγούρες και η κατάθλιψη. Το ασβέστιο βρίσκεται σε τρόφιμα όπως το γάλα, το τυρί και το γιαούρτι. Σε ορισμένα τρόφιμα, όπως ο χυμός πορτοκαλιού, τα δημητριακά και το ψωμί, έχει προστεθεί ασβέστιο (εμπλουτισμένο). Μπορείτε επίσης να πάρετε ένα συμπλήρωμα ασβεστίου.
Βιταμίνη Β6. Η βιταμίνη Β6 μπορεί να βοηθήσει με τα συμπτώματα του PMS, συμπεριλαμβανομένης της κυκλοθυμίας, της ευερεθιστότητας, της λήθης, του φουσκώματος και του άγχους. Η βιταμίνη Β6 μπορεί να βρεθεί σε τρόφιμα όπως τα ψάρια, τα πουλερικά, οι πατάτες, τα φρούτα (εκτός από τα εσπεριδοειδή) και τα εμπλουτισμένα δημητριακά. Μπορείτε επίσης να τη λαμβάνετε ως συμπλήρωμα διατροφής.

Μελέτες έχουν βρει μικτά αποτελέσματα για:

Μαγνήσιο. Το μαγνήσιο μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση ορισμένων συμπτωμάτων του PMS, συμπεριλαμβανομένων των ημικρανιών. Το μαγνήσιο βρίσκεται στα πράσινα, φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, καθώς και στους ξηρούς καρπούς, στα δημητριακά ολικής αλέσεως και στα εμπλουτισμένα δημητριακά. Μπορείτε επίσης να πάρετε ένα συμπλήρωμα.
Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (ωμέγα-3 και ωμέγα-6). Μελέτες δείχνουν ότι η λήψη συμπληρώματος με 1 έως 2 γραμμάρια πολυακόρεστων λιπαρών οξέων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των κραμπών και άλλων συμπτωμάτων του PMS. Καλές πηγές πολυακόρεστων λιπαρών οξέων είναι ο λιναρόσπορος, οι ξηροί καρποί, τα ψάρια και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.